Hipertiroidi, tiroid bezinin normalden fazla hormon üretmesiyle ortaya çıkan bir endokrin bozukluktur. Tiroksin (T4) ve triiyodotironin (T3) hormonlarının fazlalığı, vücut metabolizmasının hızlanmasına neden olur. Bu durum, hem fiziksel hem de psikolojik belirtilerle kendini gösterir ve cerrahi hastalarda özel dikkat gerektirir. Genel cerrahi pratiğinde, özellikle tiroid cerrahisi planlanan hastalarda hipertiroidinin tanınması ve yönetimi, komplikasyonları önlemek açısından kritik öneme sahiptir.
Nedenleri ve Risk Faktörleri
Hipertiroidi çeşitli nedenlerle gelişebilir:
- Graves hastalığı: Otoimmün bir hastalık olup en sık görülen nedendir.
- Toksik nodüler guatr: Tiroid bezinde hormon üreten nodüller vardır.
- Tiroidit: Tiroid bezinin iltihabı sonucu geçici hormon salınımı vardır.
- Aşırı iyot alımı: İlaçlar veya besin takviyeleri yoluyla.
- Fazla tiroid hormonu kullanımı: Özellikle hipotiroidi tedavisinde doz aşımı.
Risk faktörleri arasında kadın cinsiyet, otoimmün hastalık öyküsü, sigara kullanımı ve ailede tiroid hastalığı bulunması yer alır.
Klinik Bulgular
Hipertiroidi belirtileri genellikle hızlı başlar ve metabolizmanın hızlanmasına bağlıdır:
- Hızlı kalp atışı (taşikardi)
- Kilo kaybı (normal veya artmış iştaha rağmen)
- Terleme ve sıcak intoleransı
- Sinirlilik, anksiyete
- Ellerde titreme
- İshal veya sık dışkılama
- Kas güçsüzlüğü
- Uyku bozuklukları
- Kadınlarda adet düzensizlikleri
- Gözlerde belirginleşme (Graves hastalığında)
Cerrahi hastalarda hipertiroidi, kardiyovasküler komplikasyon riskini artırabilir ve anesteziye karşı aşırı duyarlılık oluşturabilir.
Tanı
Tanı, klinik değerlendirme ve laboratuvar testleriyle konur:
- TSH: Genellikle baskılanmıştır (çok düşük).
- Serbest T4 ve T3: Yükselmiştir.
- Anti-TSH reseptör antikorları: Graves hastalığında pozitif olabilir.
- Tiroid sintigrafisi: Nodüler yapıların değerlendirilmesinde kullanılır.
Tedavi ve Yönetim
Hipertiroidi tedavisi hastanın durumuna göre değişir:
- Antitiroid İlaçlar
- Metimazol veya propiltiyourasil ile hormon üretimi baskılanır.
- Yan etkiler açısından düzenli takip gerektirir.
- Radyoaktif İyot Tedavisi
- Tiroid dokusunu selektif olarak yok eder.
- Genellikle kalıcı hipotiroidi gelişir, bu nedenle levotiroksin tedavisi gerekebilir.
- Cerrahi (Total veya Subtotal Tiroidektomi)
- Büyük guatr, nodüler yapı veya ilaçlara dirençli vakalarda tercih edilir.
- Cerrahi öncesi hastanın ötiroid hale getirilmesi şarttır.
- Destekleyici Tedavi
- Beta blokerler (örneğin propranolol) çarpıntı vb. semptomları hafifletmek için kullanılır.
Cerrahi Yaklaşım
Hipertiroidi hastalarında şu noktalara dikkat edilmelidir:
- Preoperatif hazırlık: Tiroid hormon düzeyleri normalleştirilmeden cerrahiye başlanmamalıdır.
- Anestezi riski: Taşikardi, hipertansiyon ve aritmi riski artar.
- Postoperatif izlem: Hipotiroidi gelişimi açısından takip edilmelidir.
Sonuç
Hipertiroidi, erken tanı ve uygun tedaviyle kontrol altına alınabilen bir hastalıktır. Cerrahi planlamada tiroid fonksiyonlarının değerlendirilmesi, komplikasyonları önlemek ve hasta güvenliğini sağlamak açısından vazgeçilmezdir. Hasta eğitimi, düzenli takip ve multidisipliner yaklaşım, başarılı bir tedavi sürecinin temel taşlarıdır.
İletişime Geçin
İkinci görüş veya randevu talepleriniz için iletişime geçin.
Tanı, tedavi ya da cerrahi süreçlerle ilgili aklınıza takılan her konuda doğrudan iletişime geçebilirsiniz.
