Reflü Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi Seçenekleri

Zaman zaman midenizden boğazınıza doğru yanma hissi geliyor mu? Hele ki yemeklerden sonra sık sık bir ekşime ya da ağızda acı bir tatla karşılaşıyorsanız, bu durumu “reflü” olarak tanımlamak mümkün olabilir. Ama reflü, yalnızca bir mide yanması değildir; yaşam kalitesini doğrudan etkileyen, kronikleşebilen bir sağlık sorunudur.

Bu yazıda reflü nedir, neden olur, nasıl tedavi edilir ve günlük yaşamda nelere dikkat etmek gerekir sorularına yanıt vereceğiz.

Reflü Nedir?

Tıbbi adıyla “gastroözofageal reflü hastalığı” (GERD), mide içeriğinin yemek borusuna doğru geri kaçması durumudur. Mide asidi, sindirilen besinlerle birlikte yukarı çıktığında, yemek borusu bu aside karşı dayanıksız olduğu için tahriş olur ve yanma hissi başlar.

Reflü her yaştan bireyde görülebilir ama özellikle masa başı çalışan, yoğun stres altında olan ve düzensiz beslenen bireylerde daha sık karşımıza çıkar.

Reflü Belirtileri Nelerdir?

• Göğüs kafesi arkasında yanma hissi (özellikle yemek sonrası)
• Boğazda ekşime ya da acı tat
• Ağız kokusu
• Gece öksürüğü veya ses kısıklığı
• Yutma güçlüğü
• Kronik boğaz temizleme ihtiyacı

Bu belirtiler başka sorunlarla da karıştırılabilir. O yüzden tanı süreci çok önemlidir.

Reflü Neden Olur?

• Aşırı ve hızlı yemek yeme
• Yağlı, baharatlı veya asitli yiyecekler
• Aşırı çay-kahve ve alkol tüketimi
• Fazla kilo (özellikle karın çevresindeki yağlanma)
• Uzun süreli stres
• Sigara kullanımı
• Mide kapakçığı (sfinkter) gevşekliği

Bu nedenlerden biri veya birkaçı bir araya geldiğinde mide içeriği kolayca yukarı kaçabilir.

Reflü Nasıl Tedavi Edilir?

Tedavi süreci, reflünün şiddetine göre değişiklik gösterebilir. Genellikle ilk aşamada yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaç tedavisi uygulanır. Ancak bazı durumlarda reflü cerrahisi (fundoplikasyon gibi) gündeme gelebilir.

Yaşam Tarzı Önerileri:

• Yatmadan 2-3 saat önce yemek yememek
• Baş kısmı yükseltilmiş yatakta uyumak
• Az ve sık yemek yemek
• İdeal kiloya ulaşma
• Tetikleyici gıdalardan uzak durmak

Cerrahi Ne Zaman Düşünülmeli?

Eğer reflü şikâyetleriniz yaşam kalitenizi etkiliyor, sürekli ilaç kullanmak zorunda kalıyorsanız ya da ilaçsız geçen gün sayısı azalıyorsa, bir genel cerrahla görüşerek cerrahi seçenekleri değerlendirmeniz faydalı olabilir. Elbette her hasta farklıdır; bu nedenle cerrahiden önce detaylı bir değerlendirme gerekir.

Reflü Ameliyatı Nedir?

Reflü cerrahisinde en yaygın uygulanan yöntem, laparoskopik fundoplikasyon adı verilen kapalı bir ameliyattır. Bu yöntemde mide ile yemek borusu arasındaki kapakçık fonksiyonu güçlendirilerek asit kaçışı engellenir. Hastaların büyük çoğunluğu ameliyat sonrası şikâyetlerinde belirgin bir azalma yaşar ve uzun vadede ilaç ihtiyacı ortadan kalkabilir.

Cerrahi Tedavi: Her Zaman Gerekli mi?

Reflü çoğu zaman yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaç tedavisiyle kontrol altına alınabilir. Ancak bazı hastalarda tüm bu önlemlere rağmen mide asidinin yemek borusuna kaçışı devam edebilir. Bu durumda cerrahi tedavi bir seçenek hâline gelir. Özellikle uzun yıllardır reflü yaşayan, mide asidine bağlı yemek borusu hasarı gelişmiş veya sürekli ilaç kullanmak zorunda kalan hastalar için cerrahi değerlendirilebilir.

Reflü Hakkında Doğru Bilinen Yanlışlar

• “Süt iyi gelir.” → Bazı kişilerde geçici rahatlama sağlar ama mide asidini artırabilir.
• “Her mide yanması reflüdür.” → Hayır, mide ülseri veya gastrit de olabilir.
• “İlaç içince tamamen geçer.” → Semptomlar azalabilir ama altta yatan neden çözülmezse sorun devam eder.
• “Cerrahi gereksizdir.” → Dirençli reflü vakalarında cerrahi hayat kalitesini ciddi şekilde artırabilir.

Reflü İhmal Edilmemeli

Reflü basit bir mide sorunu gibi görülse de, uzun vadede yemek borusunda tahriş, ülser ve hatta hücre değişimi (Barrett özofagus) gibi ciddi durumlara yol açabilir. Bu yüzden belirtileri önemseyin, doktorunuza danışmaktan çekinmeyin.